De Sociale Voorziening
Luchtvaartsquare 31

Tussen 1931 en 1932 namen de architecten Fernand en Maxime Brunfaut de verbouwingen van het gebouw van de Prévoyance Sociale voor hun rekening. Ze gaven het een nieuwe, resoluut modernistische uitstraling, met onder andere de hoofdliftIn het nederlands gebruiken we de term hoofdlift wanneer er in het gebouw ook een dienstlift aanwezig is. , die oorspronkelijk de ‘Administratieve lift’ werd genoemd. Deze lift bedient de tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen. en de eerste verdieping, waar zich een grote vergaderzaal en de kantoren van de voormalige directeurs bevinden. Tot op de dag van vandaag is dit het enige overgebleven getuige van de opdracht die de architecten aan Schindler gaven. De twee andere Schindlerliften, die vier extra verdiepingen bedienden, zijn nu volledig gemoderniseerd.

De scenografie van de grote inkomhal is bijzonder zorgvuldig. Het speelt met ronde lijnen en het gebruik van wit en zwart marmer, gecombineerd met zwart en grijs linoleum, blauw email en talloze chromen elementen om het geheel een pakketbootstijlArchitectuurstijl uit interbellum en geïnspireerd op de gestroomlijnde pakketbootesthetiek (boegvormige volumes, patrijspoorten, enz.) te geven. Aan het uiteinde van de hal, in lijn met de as, bevindt zich het geheel gevormd door de grote marmeren trap en de hoofdliftIn het nederlands gebruiken we de term hoofdlift wanneer er in het gebouw ook een dienstlift aanwezig is. . Omlijst door de twee brede traphellingen, die bij elke bordes1. Verhoogd platform vóór de ingang van een gebouw, bereikbaar via een aantal treden; - 2. Vloertje, boven aan of midden in een trap. in één enkele trap overgaan, beweegt de lift zich in een schachtDe ruimte waarin de liftkooi en/of het tegengewicht bewegen, begrensd door de wanden, het plafond en de bodem van de put. De schacht kan gesloten of gedeeltelijk open zijn.  die aan de voor- en achterkant volledig beglaasd is, waardoor de structuur zichtbaar wordt en zich ononderbroken uitstrekt over twee niveaus, net als de twee hoge zuilen in het midden van de hal. Aan de voor- en achterkant van de volledige hoogte van de schachtDe ruimte waarin de liftkooi en/of het tegengewicht bewegen, begrensd door de wanden, het plafond en de bodem van de put. De schacht kan gesloten of gedeeltelijk open zijn.  is een verchroomde stalen buis bevestigd. Het zorgt voor visuele continuïteit met de leuningen op de tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen.. De zijwanden van de lift worden afgesloten door een geschilderde wand met afgeronde hoeken aan de voorkant en een glazen retour aan de achterkant. Deze betonnen muren, waarvan de basis bekleed is met hetzelfde marmer als de trap, vormen samen met de twee hoge kolommen in de lobby de dragende kern van het gebouw.

De houten liftkooi is een Schindlermodel dat de architecten tot in het kleinste detail hebben aangepast, zoals blijkt uit het verchroomde tegengewichtVerbonden met de liftkooi aan de hand van tractiekabels en glijdend langs de verticale geleiders; het is meestal gemaakt van gietijzeren elementen (gietelingen). Het gewicht ervan is gelijk aan dat van een halfvolle liftkooi. Het biedt dus tegenwicht aan het gewicht van de liftkooi, waardoor minder energie nodig is om deze te verplaatsen. . Zowel de binnen- als de buitenkant van de cabine is volledig blauw geschilderd, en opent zich afwisselend naar de hal en het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht.. Elk van de twee tegenoverliggende ingangen wordt beschermd door een schuifdeur, vergelijkbaar met de bordesdeuren, bestaande uit twee grotendeels beglaasde panelen met chromen handgrepen. De zijwanden hebben elk twee ramen, een rechthoekig en de andere patrijspoortvormig. Samen met de glazen bordesdeuren en kooideuren bieden ze de gebruikers een panoramisch uitzicht op de hal en het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht.. De cabine heeft zijn oude kenmerken behouden, zoals de kleine ventilatieopeningen bovenaan, de cilindervormige plafondlamp, het bedieningsknoppenkastje en een recenter naamplaatje dat getuigt van het werk dat is uitgevoerd door de Antwerpse firma Thiery. Zes verchroomde wandlampen met witte glazen bollen omlijsten elk van de twee bordesdeuren op de benedenverdieping en de eerste verdieping en vormen een harmonieus geheel met de vele hanglampen en wandlampen die in de receptieruimtes zijn geïnstalleerd.

Hoewel de machinerieIn een ruimte onderaan of bovenaan de installatie, een samenstel van aandrijf- en besturingsapparatuur van de lift.  volledig is gemoderniseerd, is deze lift gerestaureerd met behoud van zijn oorspronkelijke uitzicht. Het is een uitzonderlijk voorbeeld van de integratie van een lift in een architectonische context in PakketbootstijlArchitectuurstijl uit interbellum en geïnspireerd op de gestroomlijnde pakketbootesthetiek (boegvormige volumes, patrijspoorten, enz.) en van de fascinatie voor het thema machines en beweging in de jaren 1930. De lift is niet alleen van historisch, maar ook van esthetisch belang.

Bronnen